Friday, October 20, 2006

Vlad Tepes - O Δράκουλας (III)

της Μαράτας Δ., θυγατρός της Composition Doll



To Όνομα Ντράκουλ

«Drac» στη Ρουμανία σημαίνει «δράκος», αλλά «Dracul» σημαίνει «ο διάολος». H λέξη «Dracul» είναι Ρουμανολατινική και σημαίνει γιος του Δράκου και κατά άλλη εκδοχή «Ο υιός του Διαβόλου». Ο πατέρας του Vlad III ονομαζόταν Vlad Dracul και άνηκε στο «τάγμα των Δράκων» (Order of the dragon). Έτσι και ο υιός του πήρε ακριβώς το ίδιο όνομα.

Η είσοδος αυτή στο τάγμα έδωσε και το όνομα Dracula: Οι μπογιάροι της Ρουμανίας που ήξεραν τον Vlad και την είσοδό του στο Τάγμα, τον έλεγαν με το όνομα Dracul που στα ρουμανικά σημαίνει δράκος. Dracula στα ρουμάνικα σημαίνει "Ο ιός του Dracul" (το "a" δηλώνει κτητική).

Επίσης Ρουμανολατινική είναι και η προσωνυμία Τσέπες (Tepes) που σημαίνει Ανασκολοπιστής (Impaler) δηλ. αυτός που θανατώνει με παλούκωμα. Η λέξη βοεβόδας είναι Σλαβική και σημαίνει στρατιωτικός ηγέτης-πολέμαρχος.

Το σπίτι που γεννήθηκε ο Vlad Tepes, που σήμερα λειτουργεί ως εστιατόριο

Για το θέμα αυτό, ενδιαφέρουσες είναι οι απόψεις του ιστορικού Νικολάε Στοϊτσέσκου, ο οποίος αναφέρει ότι πιθανώς το όνομα Ντράκουλ (Βλαντ Ντράκουλ) το έλαβε από το παράσημο του Δραγόνος (πάνω στο οποίο απεικονιζόταν ένας δράκος). Ορισμένοι Οθωμανοί χρονικογράφοι ονομάζουν τον Τσέπες Draculoglu (γιος του Δράκουλα). Πολλοί Ρουμάνοι και Ούγγροι ιστορικοί υιοθέτησαν αυτή την άποψη και υποστήριξαν ότι στα σλαβονικά η λέξη Δράκουλας σημαίνει "ο γιος του Ντράκουλ". Όμως σε πολλά ντοκουμέντα ο πατέρας του φέρει την ίδια ονομασία, δηλ. Draculea (ο Τσέπες υπέγραφε πότε ως Drakulea και πότε ως Dragulia). Δεδομένου ότι ο πατέρας του Τσέπες λεγόταν και Dracul, ο Στοϊτσέσκου συμπεραίνει ότι τα ονόματα Draculea και Dracul έχουν την ίδια σημασία (στα σλαβονικά Draku σημαίνει δράκος). Στο όνομα Drakulea λοιπόν, που ο Βλαντ Τσέπες κληρονόμησε από τον πατέρα του, δόθηκε η σημασία του διαβόλου από δυτικές πηγές οι οποίες δεν γνώριζαν ρουμανικά και απέδωσαν λανθασμένα τη λέξη Dracul. Γεγονός είναι ότι οι Ρουμάνοι δεν τον αποκάλεσαν ποτέ Δράκουλα, αλλά πάντα Τσέπες προσωνύμιο που χρησιμοποίησαν και οι Οθωμανοί χρονικογράφοι (Kazikli= Ανασκολοπιστής).

Το βιβλίο του Στόκερ

Στα τέλη του 19ου αιώνα ενέπνευσε τον Ιρλανδό συγγραφέα Bram Stoker να γράψει το αριστουργηματικό μυθιστόρημα τρόμου " Δράκουλας ο βρυκόλακας των Καρπαθίων" (Dracula: the vampire of Carpatheans). Η πρώτη έκδοση του βιβλίου " Δράκουλας " που κυκλοφόρησε σε δύο τόμους στην Βρετανία τον Ιούνιο 1897 έγινε αμέσως best-seller . Ο Stoker έγραψε ίσως το διασημότερο μυθιστόρημα φρίκης και γνώρισε παγκόσμια επιτυχία…μεταφράσθηκε σε 100 γλώσσες πουλώντας μέχρι σήμερα εκατομμύρια αντίτυπα και μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο σε περισσότερες από 30 εκδοχές με ήρωα τον Κόμη Δράκουλα. Αν και υπήρξαν και άλλα μυθιστορήματα για βαμπίρ το βιβλίο του Stoker είχε την ισχυρότερη απήχηση στην λαϊκή φαντασία. Όλοι γνωρίζουν τον μύθο που έπλασε ο Ιρλανδός συγγραφέας Bram Stoker, χωρίς όμως να ξέρει κανείς γιατί το ον αυτό συνδέθηκε με το πραγματικό πρόσωπο που έζησε τον 15ο αιώνα μ.Χ., Vlad III Dracul. Πολλοί είπαν ότι όταν συνέλαβε την ιδέα για το μυθιστόρημα, του μίλησε κάποιος στενός του φίλος για τον Vlad III, και αυτός εμπνεύστηκε από τα κατορθώματα του.

Όσο Φοβερός κι αν φαίνεται ο Vlad III Dracul από τις πράξεις του, ο Stoker έδωσε ένα χειρότερο πρόσωπο προς το κόσμο, δημιουργώντας ένα μίσος προς τον εαυτό του από τους Ρουμάνους, επειδή έθιξε τον εθνικό τους ήρωα και σωτήρα.

Πλάσμα αλλόκοτο που βγαίνει τις νύχτες αναζητώντας αίμα. Με το πρώτο χάραγμα της αυγής πρέπει να επιστρέψει στον τάφο του, στο φέρετρο και στην ασφάλεια που του δίνει το χώμα από τους τάφους των προγόνων του. Τα θύματά του γίνονται κι αυτά απεχθή ανίερα όντα. Βαμπίρ, που θα ψάχνουν αιώνια στο σκοτάδι για τα δικά τους θύματα, σε ένα ατέλειωτο κύκλο αίματος. Είναι ο άρχοντας της νύχτας. Ο δίχως σκιά, απόκοσμος, Κόμης Δράκουλας.


Το σπίτι του Bram Stoker στην Ιρλανδία


Το πώς ο Κόμης Δράκουλας έγινε βαμπίρ, είναι λογοτεχνικά ασαφές. Ο Van Helsing αναφέρει ότι ο Κόμης πριν γίνει βαμπίρ ήταν νεκρομάντης ενώ η οικογένειά του είχε μακροχρόνια ενασχόληση με τον διάβολο. Τον αποκαλεί "ο Βασιλιάς-βαμπίρ", αν και πιθανότατα δεν είναι ο πρώτος από τους ανθρώπους που έγιναν βαμπίρ. Οι δυνάμεις του περιλαμβάνουν ένα ευρύ φάσμα δυνάμεων, μερικές από τις οποίες είναι πέρα από τις μυθιστορηματικές περιγραφές. Μπορεί να δίνει εντολές σε οποιοδήποτε ζώο, να ελέγχει τα φυσικά φαινόμενα, να μεταμορφώνεται σε ομίχλη, σε σκόνη, σε νυχτερίδα ή λύκο, να έχει υπεράνθρωπη δύναμη και να εξουσιάζει τους ανθρώπους με το βλέμμα κάνοντας κυρίως γυναίκες, κατά προτίμηση παρθένες, να προσφέρουν ηδονικά τον λαιμό τους. Έχει όμως και σοβαρούς περιορισμούς στην δράση του. Είναι σχετικά αδύναμος μεταξύ της ανατολής και του ηλιοβασιλέματος και δεν μπορεί να μπει σε ένα σπίτι εκτός κι αν προσκληθεί. Μπορεί να παρακάμψει όμως αυτή την αδυναμία, αφού με τη δύναμη του βλέμματός του υπερνικά τις αντιστάσεις.

Επίσης, ένα αξεπέραστο εμπόδιο για τον Κόμη είναι η θέα του σταυρού, η μυρωδιά του σκόρδου και η όστια. Μπορεί να διασχίσει τρεχούμενο νερό μόνο όταν είναι ρηχό και δεν μπορεί να κοιμηθεί σε χώμα αν δεν είναι το ίδιο με το "ιερό χώμα των θαμμένων προγόνων του". Γι αυτό τον λόγο, αναγκάζεται στις μετακινήσεις του να μεταφέρει μαζί του, πάντα με την βοήθεια κάπου υπηρέτη ή σκλάβου, χώμα από αυτούς τους τάφους.

Το ψαροχώρι του Whitby, στη Β. Αγγλία, όπου σύμφωνα με το βιβλίο του Stoker κατέφυγε ο Δράκουλας κατά τον ερχομό του στην Αγγλία. Διακρίνονται τα ερείπια του Αββαείου, όπου υποτίθεται πως διέμενε.

Στην έναρξη του μυθιστορήματος, είναι ηλικιωμένος. Με την πάροδο του χρόνου και με το αίμα απ' τα θύματά του γίνεται όλο και πιο νεώτερος και πιο ισχυρότερος.Έτσι, μεταμορφώνεται σε έναν ζωντανό-νεκρό ευγενή από την Τρανσυλβανία, που προγραμματίζει την είσοδό του στο Λονδίνο, αναζητώντας μέσα σε ένα πληθυσμό εκατομμυρίων μια ανεξάντλητη πηγή θηραμάτων.

Αν και η πίστη στα βαμπίρ ήταν διαδεδομένη τόσο στην Ασία όσο και στην Ευρώπη, ο μύθος αρχικά ξεκίνησε σαν σλαβικός και ουγγρικός μύθος που αποτέλεσε τον πλέον τρομερό εχθρό του καλού και της Θεϊκής τάξης πραγμάτων. Με το χλωμό δέρμα, το οστέινο πρόσωπο, τους λευκούς μυτερούς κυνόδοντες και το επίμονο έως υπνωτιστικό βλέμμα, το βαμπίρ ζητά επίμονα τον λαιμό του θύματος. Ιστορίες με βαμπίρ υπάρχουν σε όλους σχεδόν τους πολιτισμούς: Στην Κίνα και στην Ινδία, πλάσματα όμοια με βαμπίρ, έχουν στοιχειώσει τους εφιάλτες και τη λαογραφία των εκεί λαών. Ο Stoker απλά ερεύνησε τους ανατολικό-ευρωπαϊκούς μύθους, οι οποίοι του πρόσφεραν ποικίλες ιστορίες για αυτά τα υπερφυσικά τέρατα. Ιδιαίτερα στην ανατολικό-ευρωπαϊκή παράδοση, δεν υπάρχει μόνο ένα είδος βαμπίρ αλλά πολλά, και "το βαμπίρ" δεν είναι μια τόσο ευδιάκριτη κατηγορία οντότητας σαν το " δαίμονα" ή ακόμα και τη " μάγισσα". Ο Stoker επέλεξε μεταξύ αυτών των διαφορετικών μύθων των ανατολικό-ευρωπαϊκών δαιμόνων, εκείνη που του πρόσφερε την καταλληλότερη συνταγή ώστε να τις συγχωνεύσει και να αποδώσει το βαμπίρ του μυθιστορήματός του.

Μελέτησε επίσης την ανατολικό-ευρωπαϊκή ιστορία και στον πρίγκιπα Vlad Tepes βρήκε την τελική έμπνευση για την ιστορία του "αθάνατου" ευγενή Κόμη Δράκουλα.

Ο Stoker ήταν βαθιά προσηλωμένος στην πίστη για σεξουαλική ηθική και προσπάθησε να το μεταφέρει στο βιβλίο του, παρόλο που το μυθιστόρημά του θεωρείται από πολλούς κριτικούς ότι περιέχει αναφορές και υπαινιγμούς έντονου σεξουαλικού περιεχόμενου. Ο Stoker θεωρούσε και είχε δηλώσει πολλές φορές ότι τα μυθιστορήματα πρέπει να μην περιέχουν σεξουαλικά υπονοούμενα και αναφορές καθώς πίστευε ότι η φαντασία των αναγνωστών θα μετέτρεπε και το πιο απλό υπονοούμενο ή νύξη...σε ακολασία. Έτσι, ο Δράκουλας του Stoker έχει μεν πολλές σκηνές που φαίνονται σαν προτροπή για όργια και σεξουαλικές ακολασίες λόγω της αισθησιακής περιγραφής, όμως, αυτή η σεξουαλικότητα μετουσιώνεται με την εξέλιξη της πλοκής σε βικτοριανή και χριστιανική αίσθηση της ηθικής.

Η σεξουαλική ενέργεια, κατά την άποψη του Stoker, μπορεί να ωθήσει με μεγάλη ευκολία περισσότερο προς το κακό παρά προς το καλό. Έτσι με το γράψιμό του, ο Stoker, συγχώνεψε σιωπηλά και υποχθόνια την αμαρτία και την σεξουαλικότητα με ηθικολογικό τρόπο. Τα θέματα της χριστιανικής ηθικής εκφράστηκαν μεν με αισθησιακό τρόπο, αλλά στο τέλος με νίκη και θρίαμβο της αγνότητας, ακόμα και στην πρώτη, σεξουαλικά φορτισμένη σκηνή των τριών θηλυκών βαμπίρ που προσπαθούν με προκλητικό τρόπο να παρασύρουν τον Jonathan Harker.

Το εξώφυλλο της Πρώτης Έκδοσης του βιβλίου

Από τις πρώτες σελίδες του βιβλίου καταλαβαίνουμε ότι ένας νεαρός δικηγόρος ταξιδεύει στην Τρανσυλβανία, προσκεκλημένος του Κόμη Δράκουλα προκειμένου να τακτοποιήσει την αγορά ενός κτήματος στο Κάρφαξ της Αγγλίας για λογαριασμό του Κόμη. Έτσι, αν και υποτίθεται ότι επρόκειτο μόνο για ένα μυθιστόρημα φρίκης, ο Bram Stoker, έγραψε στην ουσία ένα μυθιστόρημα αντιπροσωπευτικό της ηρωικής πάλης μεταξύ του καλού της αγνότητας και την ηθικής, ενάντια των δυνάμεων του κακού που προσπαθεί να τις υπονομεύσει.

Ο Δράκουλας εμπνέει τον απόλυτο φόβο όχι μόνο επειδή είναι συνδυασμός ζωής και θανάτου, αλλά, για ένα βαθύτερο λόγο. Είναι η πάλη σε μια βικτοριανή εποχή μεταξύ δυο διαφορετικών πολιτισμών. Της απολίτιστης και αιμοσταγούς ανατολής και της πολιτισμένης και ηθικής δύσης. Του ηδονισμού, που είναι το πρόσχημα του βαμπίρ ώστε να παρασύρει στον θάνατο και την προσβολή της ζωής με το τέρας που θα ζωντανεύει μόνο το βράδυ, και της ηθικής ακεραιότητας και αγνότητας, αφού το κακό επιθυμεί να ζήσει μέσα από τη καταστροφή των ηθικών χριστιανικών δομών, αλλά και να καταστραφεί από την αγνότητα του σταυρού και του αγιασμού.

Πέντε άνδρες αντιτάσσει ο Stoker σε αυτή την δύναμη. Όλοι τους εκπέμπουν το ιδανικό της αδιάλλακτης βικτοριανής ανδροπρέπειας και της ιπποσύνης. Τον Jonathan Harker, τον Quincey Morris, τον Arthur Holmwood, τον John Seward, και τον Abraham Van Helsing, ενώ στο πρόσωπο μιας γυναίκας, της Mina Harker, θα εκπροσωπηθεί η αγνότητα της βικτοριανής γυναίκας.

Είναι οι έξι εκπρόσωποι του καλού που αναλαμβάνουν να εξοντώσουν τον Κόμη Δράκουλα. Ο Patrick Brantlinger μάλιστα υποστήριξε ότι ο “Δράκουλας” μπορεί να διαβαστεί και σαν μυθιστόρημα όπου η αυστηρή βρετανική κοινωνία κινδυνεύει να καταστραφεί, από ένα ανατολίτικο απόκοσμο κίνδυνο, να σωριαστεί σε σωρό ερειπίων, σε μια εποχή που και η αυτοκρατορία των αποικιών είχε αρχίσει να υφίσταται τους πρώτους τριγμούς της.

Στην περιγραφή του ταξιδιού στην Τρανσυλβανία του Harker, ο Stoker προαναγγέλλει τη φυλετική σύγκρουση που πρόκειται να ακολουθήσει. Μέσα από το χειρόγραφο ημερολόγιο του Harker αντιπαραβάλλεται η ασυγκράτητη δεισιδαιμονία της ανατολής με την επιστημονική μέθοδο της δύσης: "Κάθε γνωστή δεισιδαιμονία στον κόσμο έχει συμπυκνωθεί στα Καρπάθια", γράφει ο ίδιος ο Stoker.

Ο Stoker επίσης, αφήνει και ένα αδιόρατα ομοφυλόφιλο υπαινιγμό που καταδεικνύεται με την σχεδόν οργασμική επιθυμία του Δράκουλα για το αίμα του Harker όταν εκείνος κόβεται στο ξύρισμα όπου ο Δράκουλας κοιτάζει τον λαιμό του θύματος "με δαιμονική μανία" όπως γράφει ο Stoker. Αυτή η λέξη - "δαιμονική" - απεικονίζει με ποιο τρόπο η βικτοριανή ηθική προσδιόριζε την ομοφυλοφιλία, σαν κάτι το αμαρτωλό και ακάθαρτο. Αργότερα ο Δράκουλας αντιδρά με ζηλοτυπία στις σεξουαλικές "περιπτύξεις" του Harker και των τριών γυναικών βαμπίρ. Ουρλιάζει:"Πώς τολμήσατε να τον αγγίξετε;...Αυτός ο άντρας μου ανήκει!...Σας υπόσχομαι ότι όταν τελειώσω μαζί του, τότε θα τον φιλήσετε εσείς".

Από εκεί κι έπειτα ακολουθεί ο απόλυτος τρόμος.

Παρ’ όλα αυτά οι ερευνητές αποδίδουν στην πορφυρία (μια γενετική ασθένεια του αίματος) τις φυσικές παραμορφώσεις, την ευαισθησία στο φως και τη δεδηλωμένη απέχθεια προς το σκόρδο και τους σταυρούς που εκδηλώνουν οι "βρικόλακες". Θα μπορούσαμε λοιπόν να πούμε ότι ο γνωστός και σεσημασμένος Δράκουλας, έπασχε από μια κληρονομική αρρώστια... Ο καθηγητής David Dolphin, ένας αναγνωρισμένος βιοχημικός του πανεπιστημίου του Βανκούβερ του Καναδά, μελετώντας τα συμπτώματα που παρουσιάζει ο Δράκουλας στο βιβλίο του Στόκερ, έφτασε στο συμπέρασμα ότι ο μύθος του βαμπιρισμού δεν είναι και τόσο μύθος, μιας και τα συμπτώματα της πορφυρίας (κόκκινα ούρα, νευρικές κρίσεις, κ.α.) ανταποκρίνονται σε μεγάλο βαθμό στους θρύλους των βρικολάκων που όλοι γνωρίζουμε, αλλά και σε άλλους σχετικούς θρύλους της Ασίας που μας είναι σχετικά άγνωστοι. Όλες οι εκδηλώσεις αυτής της ασθένειας "κολλάνε" πλήρως στο πρότυπο που έθεσε ο ερευνητής. Έτσι, με μιας, δικαιολογείται γιατί οι βρικόλακες δεν βγαίνουν έξω αν δεν είναι νύχτα, γιατί πίνουν αίμα και γιατί αποφεύγουν - σαν το διάολο το λιβάνι - να φάνε σκόρδο.Η πορφυρία, μια πολύ σπάνια ασθένεια, περιγράφεται κυρίως ως μια έλλειψη ερυθρών αιμοσφαιρίων από το αίμα, επιφέροντας μια υπερευαισθησία, βλέπε υπεραλλεργία, στο φως του ήλιου.

Επιπλέον, εκείνος που πάσχει από αυτή είναι αντικείμενο σοβαρών παραμορφώσεων. Πιο συγκεκριμένα, το σύστημα που είναι υπεύθυνο για την ανάπτυξη και την κατανομή των τριχών στο σώμα του λειτουργεί πλέον ανώμαλα και, ακόμα πιο εντυπωσιακό, η μύτη και τα δάχτυλά του ατροφούν και συρρικνώνονται, σε σημείο που να μοιάζουν περισσότερο με άκρα ή νύχια αρπακτικού πουλιού παρά με χέρια ανθρώπου. Η εξέλιξη της ασθένειας επιφέρει επίσης μια δυσκαμψία των χειλών και των ούλων του πάσχοντα και ο μορφασμός στον οποίον οδηγείται αναγκαστικά αφήνει να φανούν τελείως τα δόντια του. Δε θέλει και πολύ για τη λαϊκή φαντασία, τα απλά και του μέσου ανθρώπου κυνόδοντα να αποκτήσουν την όψη πραγματικών κοφτερών δοντιών άγριου θηρίου. Είναι προφανές ότι οι βρικόλακες των περασμένων αιώνων ήταν πραγματικά άτυχοι. Δεν είχαν στη διάθεσή τους γυαλιά ηλίου, αλλά ούτε και μπορούσαν να κάνουν μετάγγιση αίματος για να βάλουν μέσα τους τα ερυθρά αιμοσφαίρια που τους έλειπαν. Σήμερα οι μέθοδοι αυτές για την καταπολέμηση της πορφυρίας είναι ευρέως διαδεδομένες, και το μόνο που έχει να ρισκάρει ο ασθενής είναι η περίπτωση να κολλήσει aids. Σε ό,τι αφορά στο σκόρδο, είναι γνωστό ότι το φυτό αυτό περιέχει μια χημική ουσία που δρα ανασταλτικά με κάποια ένζυμα του ήπατος. Ένας υγιής άνθρωπος αν φάει σκόρδο θα έχει σίγουρα προβλήματα με την μυρωδιά της ανάσας του, ένας άνθρωπος όμως που πάσχει από πορφυρία, θα δει τα προβλήματά του να δεκαπλασιάζονται αυτομάτως από τη στιγμή που θα βάλει μόλις μια σκελίδα σκόρδου στο στόμα του. Τα τριχωτά και παραμορφωμένα από την ασθένεια πρόσωπά τους άλλωστε θα μπορούσαν να εξηγήσουν από μόνα τους τη θρυλική απέχθεια των βρικολάκων για τους καθρέφτες και... τους σταυρούς, εφόσον μπροστά σε ένα τέτοιο θέαμα, οι ασθενείς θα μπορούσαν να πιστέψουν ότι είναι "δαιμονισμένοι". Εκείνο όμως που χτυπάει περισσότερο τη φαντασία, είναι το γεγονός ότι οι "βρικόλακες", μην έχοντας κάποιον τρόπο να πραγματοποιήσουν εκείνη την εποχή μεταγγίσεις αίματος, δεν είχαν άλλη λύση από το να πίνουν μεγάλες ποσότητες αίματος.

Η τελευταία κατοικία του Bram Stoker

Επιπλέον, οι γάμοι ανάμεσα σε ανθρώπους με το ίδιο αίμα συγγένειας να κυλά μέσα τους, πολύ συχνοί πριν από κάποιους αιώνες, διευκόλυναν την εγκατάσταση της ασθένειας σε κάποιες συγκεκριμένες "γαλαζοαίματες" περιοχές, όπως ήταν και η Τρανσυλβανία, πατρίδα του Δράκουλα. Είναι γνωστό ότι οι βασιλείς της Αγγλίας Άννα, Γεώργιος ο 3ος, Γεώργιος ο 4ος, αλλά και ο βασιλιάς της Πρωσίας Φρειδερίκος ο 2ος είχαν χτυπηθεί από την πορφυρία.

Απ' ότι φαίνεται, εκείνο που κατά τη διάρκεια αιώνων απομάκρυνε την προσοχή των γιατρών από τους "βρικόλακες" ήταν οι λαϊκές "διαγνώσεις". Οι διαγνώσεις των ανθρώπων του λαού, των απλών ανθρώπων που τρομοκρατούνταν με το ασυνήθιστο θέαμα που εξέπεμπε η κατάσταση των άτυχων ασθενών. Προσπαθήστε να φανταστείτε πώς έβλεπαν τότε έναν τύπο που έβγαινε από το σπίτι του μόνο τη νύχτα, που είχε όψη θηρίου και τρίχες παντού. Έναν άνθρωπο που ίσως να μην ήταν άλλος από εκείνο που όλοι έβλεπαν σαν την πηγή όλων των κακών που θα τους έβρισκαν...

Η Κινηματογραφική πορεία του Κόμη Δράκουλα

Είκοσι πέντε χρόνια μετά την έκδοση του βιβλίου του Bram Stoker ο Γερμανός Friedrich Wilhelm Plumpe με το ψευδώνυμο Friedrich Murnau, συνέθεσε μια κινηματογραφική όπερα με ήρωα τον Τρανσυλβανό ευγενή με τίτλο "Nosferatu". Ήταν μια επιφανειακή παραλλαγή του βιβλίου του Stoker καθώς ο Murnau δεν είχε εξασφαλίσει τα πνευματικά δικαιώματα του βιβλίου. Η όπερα όμως υπήρξε μνημειακή.

Πέρασαν πενήντα ακόμα χρόνια και ο Werner Herzog θα δώσει στον Klaus Kinski τον ρόλο του βρικόλακα, του Nosferatu, ένα ρόλο κομμένο και ραμμένο στα μέτρα του ηθοποιού που για πολλά χρόνια θα ταυτιστεί μαζί του.

Το 1931 ο Tod Browning θα δώσει στον Ούγγρο Bela Lugosi τον καλύτερο ρόλο της καριέρας του, ένα ρόλο που θα τον σημαδέψει σε όλη του την μετέπειτα σταδιοδρομία. Ο Lugosi, ερμηνεύοντας τον ρόλο με μέγιστη δραματικότητα, διανθισμένη με την βαριά ουγγρική του προφορά, άλλαξε την αποκρουστική εικόνα του Murnau και του Herzog, σε πιο "εκλεπτυσμένη" έκφραση του κακού.













Όμως όλα απελευθερώθηκαν με την χολιγουντιανή εκδοχή του Κόμη Δράκουλα, δοσμένη από τα στούντιο της Hammer Films στα τέλη της δεκαετίας του '50 και τον ιδανικότερο Δράκουλα, στο καθ' όλα επιτυχημένο Christopher Lee, που θα τον ενσαρκώσει οχτώ φορές! Ο Lee θα μετουσιώσει τον μέχρι τότε αιμοδιψή αλλά ηδονικά "ακίνδυνο" και αποκρουστικό Κόμη, σε σαγηνευτικό ευγενή με δαιμονική φύση, δίνοντας έμφαση, στην έτσι κι αλλιώς υποβόσκουσα σεξουαλικότητα της αρχικής ιδέας του Stoker.

Από εκεί κι έπειτα η τεράστια εμπορική της επιτυχία, ώθησε κι άλλες εταιρείες να δώσουν την δική τους εκδοχή για το βαμπιρικό τέρας, άλλες τηρώντας πιστά το κείμενο, άλλες αυθαιρετώντας παντοίο τρόπο, άλλες δίνοντας μια αποκλειστικά ηδονική εκδοχή, μέχρι και αλλαγή χρώματος του Τρανσυλβανού ήρωα στην εκδοχή "Blacula".

Το 1992, ήρθε η "εκδοχή των εκδοχών", μέσα από την οπερετική ιδιοφυΐα του Francis Ford Coppola, που σκηνοθέτησε ένα αριστουργηματικό έργο, πλημμυρισμένο με θάνατο και έρωτα. Ο Δράκουλας μεταμορφώνεται σε μια ηδονική γοητευτική φιγούρα, πέρα από το Καλό και το Κακό, σε κάποιον καταδικασμένο να ζει στα σκοτάδια του πύργου του, κυνηγημένος από τον άδικο σχεδόν θυσιαστικό χαμό της συζύγου του, που προτιμά να αυτοκτονήσει παρά να πέσει στα χέρια των αιώνιων εχθρών της οικογένειας των Ντράκουλ, των Οθωμανών.

Είναι ίσως καιρός ο τρομερός " Δράκουλας" να απελευθερωθεί από την αιώνια κατάρα της αναζήτησης αίματος και να λάβει μια θέση δίπλα στον Ιωάννη Ουγγλέση, στον Κωνσταντίνο Παλαιολόγο, στον Ιωάννη Ουνυάδη, στον Γεώργιο Καστριώτη- Σκεντέρμπεη και στον Κορκόνδειλο Κλαδά, σαν ηγεμόνας με έντονη αντιοθωμανική δράση, λυτρωμένος από τον χολιγουντιανό και μυθιστορηματικό αλλά πέρα από κάθε πραγματικότητα ήρωα.

Προτομή του Vlad Tepes στη Ρουμανία



Πηγές

1. Elizabeth Kostova: The Historian
2. www.darkworld,gr
3. http://www.geocities.com/artofwise/Home.html
4. Περιοδικό Focus
5. World Wide Web

No comments: